Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2020 roku wprowadzono obowiązek zakrywania nosa i ust w przestrzeniach publicznych w związku z epidemią COVID-19 od dnia 16 kwietnia 2020 r. do odwołania. Zgodnie z nowymi przepisami w miejscach ogólnodostępnych takich jak m.in. obiekty handlowe i usługowe, banki, kościoły, instytucje kultury, środki transportu zbiorowego czy zakłady pracy istnieje obowiązek zakrywania określonych elementów twarzy.
Czy każdy niezależnie od wieku i stanu zdrowia zobowiązany jest zakrywać usta i nos? Czy nakaz dotyczy też pracowników obiektów handlowych? A co z duchownymi w trakcie sprawowania obrzędów? I kierowcami środków komunikacji zbiorowej? Czy nakaz także ich obejmuje? Bezwzględnie, wcale, czy może pod pewnymi warunkami?
ZASADA
Co do zasady, dla bezpieczeństwa własnego oraz innych, w ogólnodostępnych miejscach publicznych zasłaniamy twarz. Celem zminimalizowania zagrożenia i rozprzestrzeniania się koronawirusa winniśmy zachować maksymalne środki ochrony zakrywając twarz i zachowując odpowiednią, bezpieczną odległość. W tym stanie rzeczy nie ma przesadnych środków ostrożności.
Podstawę prawną przedmiotowego nakazu stanowi Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Zgodnie z jego brzmieniem od dnia 16 kwietnia 2020 r. do odwołania nakłada się obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski albo maseczki, ust i nosa:
1) w środkach publicznego transportu zbiorowego oraz w pojazdach samochodowych, którymi poruszają się osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie;
2) w miejscach ogólnodostępnych, w tym:
a) na drogach i placach,
b) w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny,
c) w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach),
d) na terenie nieruchomości wspólnych w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali,
Uwaga – przez nieruchomości wspólne należy rozumieć klatki schodowe, piwnice w blokach i kamienicach. W tych miejscach również istnieje obowiązek noszenia masek.
WYJĄTKI
Przedmiotowy nakaz nie ma wszak charakteru bezwzględnego. Przeciwnie – ustawodawca przewiduje zwolnienie z nakazu zakładania maseczek w przypadkach enumeratywnie wskazanych w treści rozporządzenia. Obowiązku zakrywania nosa i ust w przestrzeni publicznej nie stosuje się w następujących okolicznościach:
1) pojazdu samochodowego, w którym przebywa lub porusza się 1 osoba albo 1 osoba z dzieckiem, o którym mowa w pkt 2;
2) dziecka do ukończenia 4 roku życia;
3) osoby, która nie mogą zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym albo głębokim lub niesamodzielności; okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane;
4) osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach), o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b i c, z wyjątkiem osoby wykonującej bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów;
5) kierującego środkiem publicznego transportu zbiorowego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, lub pojazdem samochodowym wykonującym zarobkowy przewóz osób, jeżeli operator publicznego transportu zbiorowego albo organizator tego transportu w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 8 i 9 tej ustawy albo przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie zarobkowego przewozu osób, zapewnia oddzielenie kierującego od przewożonych osób w sposób uniemożliwiający styczność w rozumieniu art. 2 pkt 25 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
6) duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, podczas jego sprawowania;
7) żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności.
Co istotne – wskazane części twarzy mogą być zakryte nie tylko maseczką, lecz także szalikiem, chustą albo inną tkaniną.
Co z pracownikami sklepów?
Osoba wykonująca czynności zawodowe w obiektach handlowych lub usługowych lub w placówkach handlowych lub usługowych może w czasie wykonywania tych czynności zawodowych realizować obowiązek, o którym mowa w ust. 1, przez zakrywanie ust i nosa przy pomocy przyłbicy, jeżeli wszystkie stanowiska kasowe lub miejsca prowadzenia sprzedaży lub świadczenia usług w danym obiekcie lub placówce są oddzielone od klientów dodatkową przesłoną ochronną.
Maseczka a kontrola Policji
Ponadto każda osoba ma obowiązek odkrycia ust i nosa na żądanie organów uprawnionych w przypadku legitymowania tej osoby w celu ustalenia jej tożsamości, a także innej osoby w związku ze świadczeniem przez nią usług lub wykonywaniem czynności zawodowych lub służbowych, w tym w przypadku konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości danej osoby.
Kary za nieprzestrzeganie obowiązku
Naruszenie obowiązku zakrywania nosa i ust stanowi wykroczenie z art. 54 Kodeksu wykroczeń, za które grozi kara pieniężna w wysokości do 500 zł.
Art. 54 k.w. Kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych,
podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.
Na tym jednak nie koniec … bowiem za naruszenie wskazanego obowiązku inspektor sanitarny może nałożyć karę administracyjną od 5 000 zł aż do 30 0000 zł.
Zatem, lepiej zakładajmy maseczki.